Makale & Formül

Değerli Meslektaşlarım bu hafta Uzman Eczacı Anooshirvan Miandji’nin "Majistral Reçeteler" isimli kitabından alıntı yaparak, tırnak batması şikayetlerinde kullanılan bir formülü beraberce inceleyeceğiz. Formülümüze geçmeden önce tırnak batması hakkında kısaca bilgi edinelim.

Tırnak batması nedir?

Tırnak yatağı ile tırnak arasında doğuştan varolan uyumsuzluk nedeniyle özellikle ayak baş parmak tırnakları olmak üzere batık oluşabilir. Uygunsuz ayakkabı seçimi ve yanlış tırnak kesimleri ise bu problemi daha da belirgin hale getirebilir. Batık aynı tırnakta bazen tek bazen de çift taraflı olabilir.

Tırnak batmasına eğilimi olanların tırnaklarını mümkün olduğunca uzun tutmaları ve düz kesmeleri gereklidir. Ayakkabı seçerken ayağı sıkmayan, küt uçlu ayakkabıların seçilmesi daha uygun olacaktır.

Tırnak batmasında en yaygın yanlış tedavi yaklaşımı tırnağın tamamen çekilmesidir. Bazı durumlarda tırnağın tamamen çekilmesi kaçınılmaz olabilirse de bu tedavi çekilen ayak tırnağı yaklaşık olarak sekiz ayda yeniden büyüyeceği için ancak bu süre içerisinde bir rahatlama yaratacaktır. Oysa tırnak yeniden büyüdüğünde batmaya neden olan problem hala devam ettiği için kaçınılmaz olarak tırnak batması tekrarlayacaktır.

Genel önlemlere uyulmasına rağmen tekrarlayan tırnak batması problemi olanlarda ağızdan antibiyotik tedavisi eşliğinde tırnak bozuklukları ve tırnak batması tedavisinde tırnağın ya tamamen çıkarılması ya da kısmen çıkarılarak tırnak matriksinin (tırnağı doğuran tabaka) fenol ile tahrip edilmesi işlemlerine Fenolle matriks koterizasyonu denir. Fenolizasyon tedavisinde genellikle sadece tırnağın batan kısmı keserek çıkarılır ve tırnağı doğuran tabaka(matriks) tırnağın yeniden büyüyüp batmaması için tahrip edilir.

Fenolle matriks koterizasyonu işleminde poliklinik şartlarında hastaya yarım saatlik bir süre ayırılması genellikle yeterli olmaktadır. Bölgenin tıbbi temizliği sağlandıktan sonra önce bölgesel anestezi yapılır. Sonra tırnağın et içindeki kısımlarını çıkardıktan sonra batık kısımdaki tırnağı doğuran tabaka pamuk uçlu bir çubuktan faydalanılarak % 80 lik fenol ile tahrip edilir. ışlem sonrasında ağızdan antibiyotik kullanılır ve yaklaşık bir hafta süre ile iki günde bir pansuman tedavisi yapılır.

Sonuç olarak bu yöntemle tırnak batıklarının tekrar etmesi çok nadirdir. Ancak nadiren işlem yapılan bölgede ağrı, kanama enfeksiyon ve uygulanan anestezik maddeye bağlı allerjik reaksiyonlar görülebilir. 

Rp

Sıvı fenol          80 g

Saf su             100 g

Formülde yer alan maddeler;

Phenol- Fenik asit- Fenil alkol- Karbolik asit- Phenyl hydrate- Hydroxybenzene;

Fenol renksiz ya da açık pembe veya soluk sarı renkte, nem çekici, bekledikçe kararan, karakteristik kokulu sivri uçlu kristaller ya da kristal kümeleri halinde bulunur.  Donma noktası yaklaşık 39.5°C'dir. ıngiliz Farmakopesi (BP)'ye göre: Suda çözünür; alkol, diklorometan ve gliserolde çok çözünür. Amerikan Farmakopesi (USP)'ye göre: Suda 1:15, sıvı parafinde 1:70 oranında çözünür; alkol, kloroform, eter, gliserol ve uçucu yağlarda çok çözünür. 1g fenol'ün sudaki çözeltisi berraktır ve turnusole karşı nötral veya asit reaksiyon verir. Alkali tuzları ve noniyonik sürfaktanlarla geçimsizdir. Mikrobakterilere ve bazı mantarlara karşı etkilidir. Lokal anestezik ve analjezik etkisi de vardır. Fenol en eski antiseptik-dezenfektanlardan biridir. Günümüzde antiseptik olarak pek kullanılmamaktadır. Lokal anestezik ve analjezik etki de gösterir. Diş ağrılarına karşı topikal analjezik olarak kullanılan preparatların bileşimine girer. Benzokain ve etanol ile kombine halde diş ağrısı, aftöz ülser (aftöz ülser tedavisinde tek başına güvenli bulunmamıştır), herpes labialis, diş cerrahisi ile ilgili küçük girişimler, ağız ve diş etlerinde protez ve dolguların neden olduğu hafif zedelenme ve tahrişlere karşı topikal olarak uygulanır. %0.5-%1'lik çözeltileri kaşıntıya karşı kullanılır. Kafurlu fenol (camphorated phenol) fenol, kafur ve sıvı parafin içeren lokal anestezik etkili bir preparattır ve diş ağrısına karşı kullanılır. Fenol, kafur ile kombine halde böcek ısırmaları, güneş yanığı dahil küçük yanıklar, hafif cilt zedelenmeleri ve diğer cilt tahrişlerinde görülen hafif ağrı ve kaşıntıya karşı etkilidir. Düşük konsantrasyondaki çözeltileri topikal dezenfeksiyon için de kullanılır. %5'lik çözeltisi vücut salgılarının dezenfeksiyonunda kullanılmıştır. Gram-pozitif ve gram-negatif bakterilere, mikobakterilere ve bazı mantarlara karşı antiseptik ve dezenfektan etki gösterir. Sporlara karşı etkisi çok yavaş ve yetersizdir. Belirli bazı virüslere karşıda etkilidir. Asidik çözeltilerde etkinliği artar. %1 konsantrasyona kadar sulu çözeltileri bakteriyostatik, daha konsantre çözeltileri bakterisit etki gösterir. Fenol etkisini bakterilerin ve fungusların sitoplazma membranının geçirgenliğini artırak gösterir. Fenol sadece topikal olarak uygulanır. Gastrointestinal kanal, deri ve mukoza membranlarından absorbe olur. Fenol dahilen şiddetli korozif bir zehirdir. Asla yutulmamalıdır. Fenol 15°C'nin altında ve hava geçirmeyen kaplarda saklanmalıdır. Işıktan korunmalıdır.

ıyi bir hafta dileğiyle…

Kaynak

Majistral Reçeteler/ Uzm.Ecz. Anooshirvan Miandji

Doç.Dr.Emel Erdal çALIKOğLU

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com
Tel: (332) 3520657
http://www.majistralformul.com/