Makale & Formül

Seboreik egzema, derinin yağlı olduğu bölgelerinde görülen (yüz orta hat, göğüs, saçlı deri) ve nedeni tam olarak bilinmeyen bir egzama türüdür. Seboreik dermatit sözcüğü seboreik ekzema yerine de kullanılmaktadır. Sebore derinin aşırı yağ salgılamasıdır. Kepeklenme, saçlı deride kırmızılık oluşmadan gelişen bir durumdur. Seboreik dermatitte ise kızarıklık ve pullanma vardır. Kolaylıkla tedavi edilen yaygın bir hastalıktır. Stres, alkol alımı, immün sistemin baskılandığı durumlarda, ayrıca kış ve bahar aylarında şiddetlenme eğilimi gösterir. Saçlı deri, kaş, göz kapakları, kulak ve göğüs ortasında kırmızı pullu kaşıntılı bir döküntü gelişir. Ayrıca göbek deliği, kalçalar, koltuk altları, göğüs altları ve kasıklar gibi deri kıvrımları da tutulabilir. Kroniktir ve zaman zaman alevlenebilir. Seboreik dermatit yağlı cilde sahip kişilerde sık görülür ve akne ile sedef hastalığı genelde hastalık sürecine eşlik eder. Mantar benzeri bir organizmanın seboreik dermatite yol açtığı düşünülmektedir. Bu hastalık 3 yaş grubunda sık görülür. Bazı bebeklerde seboreik dermatit sadece bez bölgesinde görülür ve başka hastalık tabloları ile karışır. Tedavide bazı medikal şampuanlar, hekim kontrolünde kortikosteroidli krem ve losyonlar, antifungaller, pimekrolimus krem, gerektiğinde sistemik antifungaller kullanılmaktadır.

Bu makalemizde ıspanya Milli Formülerinde yer alan ve Seboreik Dermatit tedavisinde kullanılan bir formülü inceleyeceğiz.

Rp.

Alcohol 70⁰                     150 ml.

Bioazufre fluido                  5 ml.

Monoacetato de resorcina    2 g.

Ac. Salicilio

Hidrocortisona   /       a.a.   1 g.

Propilenglicol                    10 g.

Formülde yer alan maddeler

Aethanolum- Alcoholum- Ethanolum- Spiritus vini;

Eski çağlarda "yaşam suyu" olarak adlandırılmış ve pratik olarak hemen her hastalığa deva olduğuna inanılmıştır. Alkolün önemli bir özelliği de çoğu farmasötik formülasyonlarda sıklıkla kullanılan mükemmel bir çözücü olmasıdır. Etil Alkol %60-90 yoğunlukta etkin olmakla birlikte cilt antisepsisi için %70'lik yoğunluk (vol/vol) optimal etkinlik gösterir. Buna karşılık yoğunluk %50'nin altına düştüğünde aktivitesini büyük ölçüde kaybeder. Alkol etkisini proteinleri pıhtılaştırarak ve lipitleri eriterek gösterir. Protein denatürasyonu bir miktar su varlığını gerektirdiğinden mutlak (%96) alkolün antimikrobik etkisi zayıftır.

Aqua- Su- Water- Wasser- Eau;

Eczacılıkta su denilince distile su anlaşılır. Bugün ayrıca demineralize su kullanılır. ıki defa distile edilmiş suya bidistile su denir.

Bioazufre fluido- Bıoazufre Sıvı- Kükürt sıvısı;

(Kükürt sıvısı, polisorbat 20), bu karışım (%2 kükürt,Peg-30,Hintyağı % 99-98) kükürtün; doymamış yağ asidinin bir hidrofilik türevi olup  yaklaşık % 2 sülfür içeren bir formudur. Cilt ve saç derisindeki  aşırı sebum ve kepek tedavisinde kullanılır.  Vizkoz sıvı formunda koyu kahverengi renkte kendine özgü kokusu olup, su, alkol ve bunların karışımlarında çözünür. Deri ve saçlı deriye nüfuz ederek aşırı sebum salgılanmasını önler. Yağlı akneli cilt problemlerinde  ve derideki siyah nokta oluşumlarında topikal olarak kullanılmaktadır. Uzun süreli kullanımlarda ciltte kuruluk görülebilir. şaçlı deride şampuanların içerisinde uygulanacak ise haftada iki gün uygulanması önerilir.Hidroalkolik losyonlar, sıvı emülsiyonlar, şampuanlar, maskeler ve saç kremleri formunda kullanımı mevcuttur.

Dibromsalicylii- Resorcine- Dioksibenzol- Rezorsin;

Beyaz kristal bir madde olup, karekteristik bir kokusu vardır. Rengi hava ve ışık etkisiyle kırmızıya dönüşür. Yakıcı bir tadı vardır. 1 k. Su ve 1 k. Alkolde, ayrıca eter, gliserin ve benzende çözünürken kloroformda çözünmez. Asetanilid, kafur, kloralhidrat, mentol ve fenol ile geçimsizdir. Rezorsin antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılır. Haricen (pomat % 10-20, solüsyon %0,1) psoriazis, akne, sebore, ekzema ve diğer deri hastalıklarında kullanılır. Keratolitik etkisi olup çok geniş satıhlara tatbikten kaçınılmalıdır. M.D. 0,50-1,5 g. dır.

Acidum salicylicum- Salicylsäure- Acide salicylique- Salisilik asit:

Beyaz billurlardır. 500 k.su, 15 k.kaynar su, 27 k.alkol (%99 luk), 2 k.eter, 80 k. zeytinyağı, 100 k. gliserin ve 55 k.kloroformda çözünür. Salisilik asit deskuamasyonu hızlandırır. Hafif fungusid etki gösterir. Salisilik asit, C6H4(OH)CO2H kimyasal formüllü bir beta hidroksi asittir (BHA). Renksiz, kristal yapıdaki bu organik asit genellikle bitkisel hormon olarak kullanılır. Salisin metabolizmasının bir ürünüdür. Aspirin olarak adlandırılan asetil salisilik asitle benzer kimyasal özellikler taşır. Tinea barbae, tinea capitis, tinea cruris gibi fungus türleri tedavisinde kullanılmaktadır. Dermatolojide çoğu zaman salisilik asit ile laktik asit kombine halde siğil ve nasırların tedavisinde kullanılır. Salisilik asit ve laktik asit'in siğil tedavisindeki etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. Siğil virüsü ile enfekte olmuş epidermis hücrelerinin keratolitik etkileri sonucu mekanik olarak uzaklaştırılmasına bağlı olduğu düşünülmektedir. Nasırlara karşı da keratolitik aktiviteleri ile etkili olurlar.

Kortizol- Hidrocortisona- Hidrokortizon;

Beyaz-beyazımtırak kristal toz halinde bir kortikosteroittir. Suda sadece biraz çözünür ve alkolde eser miktarda çözünür. Alkolde 1:40 ve asetonda 1:80 oranında çözünür; kloroformda hafifçe çözünür; eterde çok hafif çözünür. Egzama, dermatit, böcek ısırığı, zehirli sarmaşıklar, sabunlar, deterjanlar ve kozmetiklerin neden olduğu küçük deri irritasyonları, kaşıntı ve döküntülerin geçici rahatlandırılmasında ve bunun yanı sıra diğer birçok nedenle oluşan kaşıntının geçici olarak giderilmesinde kullanılır.

Propylene’e glycol- Metiletilenglikol- Metilglikol- Propilen glikol

Farmasötik preparatlarda değişik amaçlarla kullanılan bir yardımcı maddedir. Kozmetik ürünler için taşıyıcı olarak kullanılır. Nemlendirici özelliği nedeniyle topikal nemlendirici preparatlarda gliserin yerine kullanılır. Propilen glikol cilt ve mukoza membranlarında lokal irritasyon yapabilir. Su, aseton, alkol ve kloroformla karışır; eterde çözünür; sabit yağlarla karışmaz, fakat bazen esansiyel yağları çözer. Serin bir yerde ve hava geçirmeyen kaplarda saklanmalıdır. Işık ve nemden korunmalıdır.

Formülün hazırlanması;

Hacim değerleri esas alınarak eczanelerimizde mevcut 96 ⁰  alkol’den 70⁰ lik 150 ml  alkol  elde etmek için 109 ml 96⁰ derecelik alkolden alıp üzerine  41 ml kaynatılmış ve soğutulmuş distile su eklememiz gerektiğini bilmeliyiz. 96 ⁰ lik 109 ml alkol ile rezorsinol, salisilik asit ve hidrokortizon çözündürülür. üzerine biozufre,  propilenglikol ve hesaplı miktarda alkol derecesini 70 ⁰ ‘ye ayarlamak için bekletmiş olduğumuz 41 ml distile su ilave ederek formülü tamamlarız.

ıyi bir hafta dileğiyle…

Kaynak

La Formulacion Magistral en la Oficina de Farmacia valencia, 1981

Tel: (332) 3520657

Fax: (332) 3512816

a.pekcan@eczacininsesi.com

http://www.majistralformul.com/