Makale & Formül

Değerli Meslektaşlarım; bu hafta havaların iyice soğuması ile birlikte artan boğaz enfeksiyonlarında kullanılan bir formülü inceleyeceğiz. Farenjit (boğaz iltihabı);Yutağı kaplayan mukoza membranı ve onun altında kalan doku tabakalarının iltihabı olarak tanımlanır. Diğer bir ifade ile burun ve ağız boşluğunun arka duvarında oluşan iltihaplanmadır. Akut ve kronik olmak üzere iki tür farenjit görülür ve ikisi birbirinden farklıdır. Ani gelişen, şiddetli iltihaplanmalar akut farenjittir. Daha hafif seyreden fakat buna karşılık da daha uzun süren farenjit türü ise kronik(müzmin) farenjittir. Akut farenjitin belirtileri sadece boğazla ilgili değildir. Boğaz ağrısı, boğazda yanma, kuruluk gibi şikâyetlerin yanı sıra ses kısılması, ateş, halsizlik, burun akması gibi belirtiler de görülebilir. Genellikle bir tür üst solunum enfeksiyonu söz konusudur. Kronik farenjitte ise ateş ya da kırgınlık yoktur ancak yutkunma güçlüğü, gıcık öksürüğü, yanma, gerilme, yabancı cisim takılmış gibi bir his ve boğazı sık sık temizleme isteği vardır. Enfeksiyon yine bir etkendir fakat örneğin hava kirliliği gibi boğazı tahriş eden bir etken, kronik farenjitte daha büyük bir rol oynar. Akut farenjit sık sık tekrarlanıyorsa kronik farenjite dönüşebilir.

Bu hastalığın tedavisinde ağız boşluğuna uygulanan ve BRITISH PHARMACEUTICAL CODEX(1968) de yer alan oldukca etkili bir formülü inceleyeceğiz.

Rp.

ıyot                                 1,25 g

Potasyum iyodür         2,50 g

Arıtılmış su                  2,50 ml

Nane  esansı                0,40 ml

Alkol (% 90)                   4,0 ml

Gliserin             ym  100,00 ml

Formülde yer alan maddeler;

Iode- jodum- ıodum- Iode T.K.;

 ıyot keskin yakıcı kokulu, metalik görünümde, menekşe gri-mor veya grimsi-siyah renkte kolay kırılan pulcuk veya küçük kristaller halinde bulunur. ıngiliz Farmakopesi (BP)'ye göre çözünürlükleri: Alkol ve kloroformda çözünür; gliserolde yavaşça çözünür. Amerikan Farmakopesi (USP)'ye göre çözünürlükleri: Suda 1:3000, alkolde 1:13, gliserolde 1:80 oranında çözünür; kloroform ve eterde serbestçe çözünür; iyodür çözeltilerinde çözünür. Aseton ile yakıcı ve tahriş edici bir bileşik oluşturur. ıyod  güçlü bakterisit etki gösterir. Mantarlar, virüsler, protozoalar ve sporlara karşı etkilidir. ıyot virüsler dahil bütün mikroorganizma türleri ve sporlar üzerinde düşük konsantrasyonlarda bile öldürücü etki gösterir. ıyot cilde uygulandığında yavaş bir şekilde absorbe olur. ödemli deriye sürülmemelidir. 

Iodeto de potassio- Iodure de potassium [FP]- Jodkalium- Kalii iodidum [IP3]- Potassium iodide [BP; INCI; P.Cx.79; USP];

Potasyum iyodür renksiz, kokusuz, şeffaf veya bir ölçüde opak kristaller veya beyaz granüllü toz halinde bulunur. Hafif higroskopiktir. Potasyum iyodürün bir gramında 6 mmol potasyum ve 6 mmol iyot bulunur. Suda 1:0.7, kaynar suda 1:0.5, alkolde 1:22 ve gliserolde 1:2 oranında çözünür. Sudaki çözeltileri nötral ya da turnusole karşı alkali reaksiyon verir. ıyodür, potasyum iyodürün sulu çözeltisin de hemen ve koyu kahverengi bir çözelti oluşturarak çözünür. Oral potasyum iyodür çözeltisi (SSKI) mililitresinde 1 mg KI içerir (240 mL). Standart preparatları 240 mL'lik şişelerde hazırlanır. Bir damla SSKI çözeltisi 47 mg KI içerir.

Potasyum iyodür (KI) dermatolojik hastalıklarda da yararlı olur; kutanöz ve lenfokutanöz sporotrikozis'e karşı etkinliği gösterilmiştir. Tropikal bölgelerde Basidiobolus ve Conidiobolus mantarlarının etken olduğu entomoftoramikozis tedavisinde kullanılır. ılaç eritema nodosum, subakut nodüler migrat uvar panikülit, nodüler vaskülit, ertema multiforme ve Sweet sendromu gibi değişik enflamatuvar derm atozlara karşı  onaysız (off-label) olarak ikinci sıra ilaç olarak kullanılır. Potasyum iyodür FDA tarafından resmen 1939'da onaylanmıştır. Ayrıca, ABD'de FDA tarafından radyoaktif iyot etkisinde kalma (ör. atom santrali kazaları veya iyot 131 içeren "kirli bomba") durumuna karşı belirli bazı potasyum iyodür tabletlerini (e.g., Iostat™ ve Thyro-block®) ve oral potasyum iyodür çözeltisini (ThyroShield®) onaylamıştır. Bu ürünler yüksek risk altındaki bireylere devlet veya toplum sağlığı yetkilileri tarafından dağıtılırlar ve topluma reçetesiz ilaç olarak satılmaları onaylanmıştır.

Alkol- Ethanolum Dilutum- Dilue Etanol;

Dilüe Etanol, etil alkol ve su karışımıdır. Yüzde 69,1 h/h den az ve yüzde 71,0 h/h den çok, yüzde 61,5 a/a tan az ve yüzde 63,5 a/a tan çok C2H6O ihtiva etmemelidir. Etil Alkol %60-90 yoğunlukta etkin olmakla birlikte cilt antisepsisi için %70'lik yoğunluk (vol/vol) optimal etkinlik gösterir. Buna karşılık yoğunluk %50'nin altına düştüğünde aktivitesini büyük ölçüde kaybeder.

Glicerol- Glycerine- Glycerol 85%;

Gliserin berrak, renksiz veya çok açık renkli, higroskopik, şurup kıvamında, kokusuz ya da çok az kokulu ve tatlı lezzeti olan bir sıvıdır. Su ve alkolle karışır; asetonda hafifçe çözünür;  pratik olarak kloroform, eter, sabit yağlar ve esansiyel yağlarda çözünmez. Sudaki çözeltilerinin pH'sı turnusol'e karşı nötr reaksiyon verir. Amerikan Farmakopesi (USP)'ye göre Oral Gliserin çözeltisi (Glycerin Oral Solution, USP) 'nin pH'sı 5.5-7.5 arasındadır. Güçlü oksitleyici ajanlar gliserinle birlikte patlayıcı karışımlar oluştururlar.

Hazırlanışı;

ıyot ve potasyum iyodür suda çözülür. 50 ml gliserine önceden alkol içerisinde çözündürülmüş nane esansı ilave edilerek iyotlu çözeltiye ilave edilir. Son olarak gliserin ilavesi ile formül 100,00 ml’ye tamamlanarak iyice karıştırılır.

Mutlu bir yıl dileğiyle…

Kaynaklar;

1- British pharmaceutıcal codex 1968

2- RxMediaPharma^®2016 ınteraktif ılaç Bilgi Kaynağı.  

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com

Tel: (332) 3520657

http://www.majistralformul.com/