Makale & Formül

Değerli meslektaşlarım bu hafta verruca plantaris adı ile bilinen özellikle ayak tabanında oluşan ağrılı bir siğil türü olan bu hastalığın tedavisinde kullanılan ve ıspanya'da hekimlerin reçete ettiği bir formülü inceleyeceğiz.

Siğiller çocuklar ve yetişkinler arasında sık rastlanan şikayettir. Ayaktaki siğil 1cm genişliğinde olan bir lezyondur, daha da büyük olabilir. Bazen büyük siğilin etrafında daha küçük siğiller bulunabilir buna, mozaik siğil denilir.

Verruka plantaris ayak tabanında oluşan ağrılı bir siğil türüdür. Basınç etkisiyle yassılaşmış ve kornifiye epitel ile çevrelenmiş bu tip siğiller oldukça sık görülürler. Deri yüzeyinde epidermis hücrelerinin insan papilloma virüsü etkisiyle çoğalmasına bağlı olarak oluşan et renginde, çoğu zaman yuvarlak ve kabartılı şekilli, kuru ve pürtüklü bir yüzeyi olan sınırları belirgin bulaşıcı epitelyal bir tümördür. En az 60 farklı tipte insan papilloma virüs siğil etkeni mevcuttur. Bütün siğiller insan papilloma virüsünden oluşur.

Siğil nasır'a göre yüzeyseldir. Siğilin üst yüzeyi siyah noktalarla doludur, bu noktalar siğili besleyen kan hücreleridir. Deri'nin renginden biraz daha açıktır. Siğilin üstünde nasır oluşabilir. Hasta taşa basıyormuş gibi hissettiğinden şikayet eder. Siğil oynanmadıkça veya üzerine basmadıkça genellikle acı vermez. Ayağın ve vücudun  diğer bölümlerine de dağılabilir. Deri'de herhangi bir çatlak, çizik veya yara varsa, bu durum virüsün deri altına geçmesine fırsat verir. çok fazla nem veya aşırı kuruluk cildin çatlamasına sebebiyet verir ve böylelikle virüs deriye girmiş olur.

Siğiller genellikle kalabalığın olduğu yüzme havuzu, duşlar ve soyunma odaları gibi yerlerde insanlara bulaşır. çocuklar okul soyunma odaları ve havuzlarda daha sık bulundukları için daha risk altındadırlar..

*Eczanelerimizde de bulunan salicylic asit içeren ilaçlar faydalı olabilir. Bu solüsyonların sadece siğil üzerine sürülmesine dikkat edilmeli diyabet ve kan dolaşım sorunu olanların bu tür ilaçları kullanmamasına özen gösterilmelidir.

*Siğilin üstü kapalı tutulur ise, siğilin dağılma hızı kesilir.

*Siğilin etrafında oluşan nasırın ilacın etkisini göstermesi için uzman bir hekim tarafından alınması gerekebilir.

Bu formülasyonda, bir kostik ve antiseptik olarak laktik asit formülde yer alırken  plantar siğillerin tedavisinde, bir keratolitik ve mantar öldürücü aynı zamanda bakteriostatik (salisilik asit) ve PODOFILM® mitoz inhibisyonu amacıyla birleştirilmiştir.

Rp.

Laktik asit           5 g

Salisilik asit            5 g

Podofilin                 1 g

Elastik kollodyon    30 g

Formülde yer alan maddeler

T.K. – Acidi lactici- Acide  lactique Milchsäure- Süt asidi:

Laktik asit renksiz veya açık sarı renkte, higroskopik, asit tadında şurup kıvamında kokusuz bir sıvıdır. Laktik asit su, alkol ve eterle karışır, pratik olarak kloroformda çözünmez. Korrosif zehirlerdendir. Laktik asit topikal olarak uygulanır. Laktik asit 30°C'nin altındaki oda sıcaklığında ve sıkıca kapalı hava geçirmeyen kaplarda saklanmalıdır.

Acidum salicylicum- Salicylsäure- Acide salicylique- Salisilik asit:

Beyaz billurlardır. 500 k.su, 15 k.kaynar su, 27 k.alkol (%99 luk), 2 k.eter, 80 k. zeytinyağı, 100 k. gliserin ve 55 k.kloroformda çözünür. Salisilik asit deskuamasyonu hızlandırır. Hafif fungusid etki gösterir. Salisilik asit, C6H4(OH)CO2H kimyasal formüllü bir beta hidroksi asittir (BHA). Renksiz, kristal yapıdaki bu organik asit genellikle bitkisel hormon olarak kullanılır. Salisin metabolizmasının bir ürünüdür. Aspirin olarak adlandırılan asetil salisilik asitle benzer kimyasal özellikler taşır. Tinea barbae, tinea capitis, tinea cruris gibi fungus türleri tedavisinde kullanılmaktadır. Dermatolojide çoğu zaman salisilik asit ile laktik asit kombine halde siğil ve nasırların tedavisinde kullanılır. Salisilik asit ve laktik asit'in siğil tedavisindeki etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. Siğil virüsü ile enfekte olmuş epidermis hücrelerinin keratolitik etkileri sonucu mekanik olarak uzaklaştırılmasına bağlı olduğu düşünülmektedir. Nasırlara karşı da keratolitik aktiviteleri ile etkili olurlar.

Podofillum- Podofilino- Podophyllinum- Podophyllum rhizome - Wild mandrake;

Podofilin topikal sitotoksik bir ajandır. Genital siğillerin ve diğer papillomaların tedavisinde kullanılır. Eksternal genital/perianal siğiller, vajinal siğiller ve üretral meatus siğillerin tedavisinde kriyoterapiye alternatif olarak önerilir. Podofilin reçinesi antimitotik etki gösterir ve esas olarak anogenital siğillerin (kondiloma akuminata) tedavisinde kullanılır. Alkolde veya benzoin tentürü içinde hazırlanan %15 (Hint podofilini) veya %25 (Amerikan podofilini)'lik çözeltileri bu amaçla1-6 saat süreyle siğillerin üzerinde bırakılır ve daha sonra yıkanır. Bu tedavi haftada bir olmak üzere yaklaşık 6 hafta uygulanır. Bu sürede başarılı sonuç alınamazsa alternatif bir tedavi düşünülmelidir. %0.5 podofilotoksin içeren alkol veya alkollü jeli ya da %0.15'lik podofilotoksin krem benzer şekilde kullanılır. Podofilin ABD'de FDA tarafından 1945 yılında onaylanmıştır. Türkiye'de topikal preparatı Podofilm, veneral siğiller (kondiloma akuminata), genel siğiller (verruka vulgaris) gibi benin epitelyal oluşumlar ile granüloma ingüinale ve plantar siğiller gibi benin papillomaların tedavisinde kullanılmak üzere 3 Nisan 2008 tarihinde onaylanmıştır.

Elastik kollodyon- Collodion elastique- Flexible collodion- Collodion élastique T.K.:

 Elastik kollodyon küçük kesik ve sıyrıkların kapatılmasında ve lokal olarak uzun süre etki göstermesi istenen ilaçlar için taşıyıcı olarak kullanılır. Elastik kollodyon, kollodyona hint yağı ilavesi ile hazırlanır.T.K. de Kollodyon 97 g. hintyağı 3 g olarak yer alır.

Oldukça yanıcıdır ve ateşten uzakta sıkıca kapatılmış kaplarda saklanmalıdır.

Formülün hazırlanması:

Hesaplı miktar salisilik asit cam bir havan içerisinde eşit miktarda laktik asit ile ezilir ve podofilin reçinesi ilave edilerek bir harç yapılır. Son olarak buharlaşması ve uçucu olması nedeniyle hızlı hareket edilerek elastik kollodyon ilavesiyle homojen bir karışım haline gelene kadar karıştırılan  preparat, kırmızı etiket ve içilmez uyarı etiketleri ile, koyu renkli cam şişe ambalajı ile sonlandırılır.

Saklanması:

30 derecenin altında oda sıcaklığında ağzı sıkıca kapatılmış koyu renkli cam şişe içerisinde 4 hafta muhafaza edilir.

Kaynak; La Formulacion Magistral en la Oficina de Farmacia 2.^a parte valencia, 1985

ıyi bir hafta dileğiyle...

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com
Tel: (332) 3520657
http://www.majistralformul.com/