Makale & Formül

Değerli Meslektaşlarım her hafta sizlere bir başlık altında yazmış olduğum majistral formül içeren makalelerle ulaşmaktayım. Bu haftanın makale içeriğini düşünürken, hafta içerisinde almış olduğum yoğun telefon ve mailler bu haftanın konusunu çoktan belirlemişti. Meslektaşlarımız SGK’dan almış oldukları bir tebligat ile adeta şaşkına dönmüş, birazda geleceğe dair benzer uygulamaların olabileceği endişesi ile beni adeta mail ve telefon yağmuruna tutarken biraz da haksızlığa uğradıkları düşüncesi ile öfkeli idiler. Meslektaşlarımıza SGK’dan gelen tebligatta aynen şöyle yazmakta…

Konunun pantokain olarak belirtildiği tebligat şu satırlarla devam etmekte;

"Kurumumuz Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma neticesinde düzenlenen inceleme raporu ve rapora ilişkin Başkanlık Makamının Oluru ile …… üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nin …. tarihli ve ….sayılı yazısında yer alan "pantocain adlı etken maddenin lokal anestezik özelliği nedeniyle topikal reçetelerde %0,5-1 konsantrasyonunda, ayrıca venöz kanülasyonunda perkutan lokal anesteziği olarak da %4 konsantrasyonunda kullanılabildiği" şeklinde görüş esas alınarak, Kurumumuza fatura edilen, pantocain etken maddeli majistral ilaçları, yüksek konsantrasyonda reçete eden hekimlerden ve Kuruma fatura eden eczanelerden reçete terkiplerinin hatalı olması nedeniyle yapılmış ödemelerin yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesi" denilmektedir.

şimdi önümüzdeki süreçte çok tartışılacak ve muhtemelen yargıya taşınacak bu tebligata neden olan konuyu birkaç açıdan ele almamız gerekmekte;

üniversitelerimiz açısından;

Bizleri yetiştiren üniversitelerimizin belirtmiş olduğu görüşler bilimsel referanslara dayandığı için elbette tartışılmaz. Tahminen ilgili fakültenin Farmakoloji Ana Bilim Dalından alınan bu görüş için üniversiteye bir soru yöneltilmiş, fakat sorunun içeriği net olarak bu tebligattan anlaşılmıyor. Ayrıca majistral formülasyon içeren reçete kontrollerinde oluşabilecek kesintilerin, ihtilaf ve itirazların değerlendirilmesinde çeşitli üniversitelerin katılımı ile oluşturulacak bilimsel kurulun bir an önce göreve başlaması önem arzetmektedir.

Kurum açısından;

Majistral formülasyonlarda yer alan etken maddelerin, farklı hastalıkların tedavilerinde kullanılan doz sınırlarını sisteme işleyerek, bu sınırların aşılmasına imkan verilmemesi kurumun sorumluluğundadır. Yani Majistral Formülasyonlar için farklı bir Sağlık Uygulama Tebliği gerekmektedir. Bu konuda geriye dönük kesinti uygulanması da çok adil görünmemektedir. Bu uygulamaya örnek verecek olur isek; bir cadde düşünün hız kısıtlaması yok, sürücüler istedikleri süratte araç kullanabilirken alınan bir kararla hız kısıtlamasına yönelik radar uygulaması başlıyor ve geriye dönük kayıtlardan, geçmişte bu sınırı aşan araç sürücülerinin adreslerine ceza yağmaya başlıyor. Konunun tam olarak özeti budur.

Biz eczacılara gelir isek;

Doğrusu kafamız oldukca karışık. Bana gelen maillerde Tetracain isimli etken maddenin farklı formlarının değişik dozlarda kullanıldığı spesiyal ve majistral formüllerden örnekler oldukça dikkat çekici. ısterseniz önce tetrakain hakkında biraz bilgi paylaşalım.

Tetrakain- Amethocaine- Pantokain;

Tetrakain ester yapılı ve uzun etkili bir lokal anesteziktir. Diğer lokal anesteziklere göre en toksik lokal anestezik ilaç olarak kabul edilir. Spinal anestezi için değişik enjektabl formları ve topikal kullanıma uygun preparatları vardır. Bu preparatlar tipik olarak larenks, trakea veya özofagus incelenmeleri öncesi larenks ve özofagus reflekslerinin önlenmesi ve lokal analjezi için kullanılırlar. Ayrıca, Herpes labialis'in neden olduğu ağrının palyatif olarak önlenmesi için de kullanılabilir.

Topikal tetrakain nedir?

Tetrakain lokal anestezik etkisini vücudumuzdaki sinir uçlarını bloke ederek gösterir.

(Deri üzerinde kullanımı) tetrakain topik tıbbi testler veya derinin anestezi gereken işlemleri için kullanılır.

Aşırı yüksek dozlar, ilacın deri yoluyla ve kana geçmesi sonucunda ölümcül etkilere neden olabilir(örneğin lazer epilasyon gibi kozmetik prosedür sırasında). Bir doktor tavsiyesi olmadan ilacın kullanılması halinde ortaya doz aşımı belirtileri yani düzensiz kalp atışları, konvülsiyonlar, koma, solunumun yavaşlaması veya solunum yetmezliği gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Tetrakain, lidokain, benzokain veya Prilokain'e benzer uyuşturucu ilaçlara alerji varsa bu ilaçlar kullanılmamalıdır.

Eğer tetracainin güvenle kullanılması gerekiyorsa; hastanın aşağıdaki geçirilmiş veya halen var olan belirtileri doktoru ile paylaşması önem arzeder;

beyin ya da omurilik yaralanması öyküsü;

kalp hastalığı;

dolaşım bozukluğu;

göz problemleri;

veya eğer ilacın uygulanacağı bölgede varsa açık yaralar veya deri üzerinde bir lezyon mevcudiyeti konusunda doktor bilgilendirilmelidir.

Gebelik Kategorisi C (FDA). Tetrakainin topikal uygulaması anne karnındaki  bebeğe zarar verip vermediği bilinmemektedir. Eğer hamileyseniz veya bu ilacı kullanırken hamile kalmayı planlıyorsanız doktorunuza bilgi vermeniz gerekmektedir.

Tetracain’in  topikal uygulaması sonucunda anne sütüne geçip geçmediği bilinmemektedir.

şimdi Tetracainin dünyada kullanılan formlarından örnekler verelim;

PLIAGLIS ™ (lidokain %7 ve tetrakain %7) emülsiyon tipindedir. ötektik karışım özelliğinde, topikal lokal anestezik etkilidir. Oda sıcaklığının altında bir erime noktasına sahiptir ve bu nedenle, iki lokal anestezik içeren bu formülasyon, sıvı yağ formu yerine kristaller halinde bulunur.

Endikasyon: PLIAGLIS ^® (lidokain ve tetrakain) Krem% 7 /% 7 oranlarında, dermal dolgu enjeksiyonu, dövme kaldırma, lazer tedavisi, lazerle yüz bölgesinde cilt soyma ve lazer gibi yüzeysel dermatolojik işlemler için topikal lokal analjezi sağlamak için erişkinlerde sağlam cilt üzerinde kullanılmak üzere endikedir.

Kontrendikasyonları: PLIAGLIS ^® Krem lidokain veya tetrakain veya amid veya ester özellikli lokal anestezik duyarlılığı öyküsü olan hastalarda kontrendikedir  ve aynı zamanda para-aminobenzoik asit (PABA) için hassasiyeti olan hastalarda kontrendikedir.  Klinik çalışmalarda, en sık lokal reaksiyonlar eritem (% 47), deride renk değişikliği (% 16), ve ödem (% 14)  görülmüştür.  Methemoglobinemi belirtileri görülen hastaların, tetrakain lokal anestezik kullanımı ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. En sık görülen sistemik advers olaylar; baş ağrısı, kusma, baş dönmesi ve ateşdir. PLIAGLIS ^® Krem şiddetli karaciğer hastalığı olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır. Diğer lokal anestetik maddelerle birlikte PLIAGLIS ^® krem kullanırken, anestetik toplam dozuna  bağlı olarak ilave sistemik toksik etki potansiyeli göz önüne alınmalıdır. Gözle temas kaçınılmalıdır.

Pliaglis ^® Krem  hızlı ve uzun etki gösterir.  Lidokain ve tetracain gibi iki güçlü bileşenden oluşan ve bu etken maddeleri yüksek konsantrasyonda birleştiren ilk ve tek FDA onaylı topikal anestezik olduğu bilinmektedir.

Diş Hekimliği için Farmakoloji

Yazar: Tara Shanbhag, Smita Shenoy, Veena Nayak

merkezi sinir sistemi etkili ilaçlar

Ağız boşluğunda, burun, boğaz, üst solunum sistemi, yemek borusu, idrar yolu, ülser, yanıklar, vs. Lokal anestezi amaçlandığında tetrakain % 2,  lignocaine %2-10, benzocaine %1-2%  oranlarında kullanılır. Yüzey anestezikler gibi çözelti, merhem, jel, yama, krem, sprey, pastil, olarak mevcuttur.

Tetrakain öğürme refleksini azaltmak için kullanılır. Ağızda hızlı bir mukozal absorbsiyon gösterir. Yüksek sistemik toksisite nedeniyle ağızda anestezi amaçla kullanımı sınırlıdır. Topikal olarak uygulanan maksimum önerilen doz tetracaine % 2 solüsyon şeklindedir.

Veteriner tababette ise;

BENZOCAINE/LIDOCAINE/TETRACAINE: CREAM

Benzokain / Lidokain / Tetrakain

Topikal Anestezi

Benzokain / Lidokain / Tetrakain için kullanılabilir dozaj formu Krem şeklinde olup formülde;

Benzokain %20

Lidokain %10

Tetracain %20 oranlarında yer almaktadır.    

şimdi yukardaki örneklere bakınca çok fazla yorum yapmak istemiyorum. Tetracain’de doz tartışmasının nedeninin birtakım suistimaller neticesinde olduğunu biliyoruz ancak;

Abusus non tollit usum
Suistimal düzgün kullanmayı iptal ettirmez. (yani bir şey suistimal edilince onun düzgün kullanımını etkilememelidir)

Bu haftanın makalesini yazarken yazımın başlığı YAPMAYIN idi.

Gerçektende;

öncelikle suistimale neden olanlara sesleniyorum… Yapmayın…

Sonra… Bu suistimali fırsat bilip her geçen gün ağırlaşan ekonomik koşullar altında varlıklarını sürdürmekte zorlanan, sadece eczanelerine gelen reçeteleri karşılamak ve  hastalara hizmet etmekten başka bir düşünceleri olmayan meslektaşlarımıza  moral ve motivasyonu bozucu aynı zamanda  ekonomik yönden eziyet olan bu tebligatları gönderenlere sesleniyorum… Yapmayın…

Bakın bunun sonucunda, maalesef her geçen gün malum nedenlerle reçetelere yazılışı ve eczanelerde yapımı gittikçe azalan Majistral formülasyonları yapacak eczane bulamayacaksınız. Bir sanat yok olmanın eşiğinde…

YAPMAYIN!

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com
Tel: (332) 3520657
http://www.majistralformul.com/