Makale & Formül

Değerli Meslektaşlarım bu hafta Fransa’da Akne tedavisinde keratolitik özelliğinden dolayı reçete edilen solüsyon formunda bir preparatı inceleyeceğiz.

ülkemizde de benzer formlarını eczanelerimizde hazırladığımız bu formül epidermisin boynuzsu tabakasının ayrılmasını veya dökülmesini sağlayan (keratoliz yapan) maddeler içermektedir.

Derinin sert dış katmanını gevşeten ve çıkaran maddeler; üre, salisilik asit, resorsin v.b. dir. Keratolitik ilaçlar siğil, akne, kepek ve sedef hastalığı (psoriazis) gibi cilt ve saçlı deri bozukluklarını teda­vi etmekte kullanılır.

Aknenin oluşum mekanizmasındaki en önemli unsur kıl folikülünün blokajıdır (gözenek tıkanması). Akne olgularında, infundibular kanal (kıl kökü kanalı) düzeyinde mitotik aktivite (hücre bölünmesi ve çoğalması) ve hücre kinetiğinde bir artış oluşturur. Bu hiperkeratinizasyon korneal bir tıkaca yol açar. Bu tıkaç kanalı bloke ederek sebumun normal akımını engeller. Küçük siyah(açık) ve beyaz (kapalı) komedonlar oluşur. Androjonler komedon oluşumunda önemli bir rol oynarlar. Komedon, aknenin ilk basamağını oluşturur. Bundan dolayı akne tedavisinde etkili, keratolitik bir tedavi gereklidir.

Rp.

Résorcine              1,00 g

Acide  salisilique    2,00 g

Propyléne glycol    7,00 g

Ethanol a 70 ⁰      100,00 g

Hazırlanması:

Rezorsin ve salisilik asit 70⁰ alkolde çözündürülür. Propilen glikol eklenerek karıştırılır.

Dibromsalicylii-  Resorcine-  Dioksibenzol- Rezorsin;

Beyaz kristal bir madde olup, karekteristik bir kokusu vardır. Rengi hava ve ışık etkisiyle kırmızıya dönüşür. Yakıcı bir tadı vardır. 1 k. Su ve 1 k. Alkolde, ayrıca eter, gliserin ve benzende çözünürken kloroformda çözünmez. Asetanilid, kafur, kloralhidrat, mentol ve fenol ile geçimsizdir. Günümüzde Rezorsin haricen antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılmaktadır. Haricen (pomat % 10-20, solüsyon %0,1) psoriazis, akne, sebore, ekzema ve diğer deri hastalıklarında kullanılır. çok geniş satıhlara tatbikten kaçınılmalıdır. M.D. 0,50-1,5 g. dır.

Acidum salicylicum- Salicylsäure- Acide salicylique- Salisilik asit:

Beyaz billurlardır. 500 k.su, 15 k.kaynar su, 27 k.alkol (%99 luk), 2 k.eter, 80 k. zeytinyağı, 100 k. gliserin ve 55 k.kloroformda çözünür. Salisilik asit deskuamasyonu hızlandırır. Hafif fungusid etki gösterir. Salisilik asit, C6H4(OH)CO2H kimyasal formüllü bir beta hidroksi asittir (BHA). Renksiz, kristal yapıdaki bu organik asit genellikle bitkisel hormon olarak kullanılır. Salisin metabolizmasının bir ürünüdür. Aspirin olarak adlandırılan asetil salisilik asitle benzer kimyasal özellikler taşır. Tinea barbae, tinea capitis, tinea cruris gibi fungus türleri tedavisinde kullanılmaktadır. Yeterince güçlü, analjezik ve antipiretik, nadiren antiseptik etkisi nedeniyle formüllerde yer almakta ve romatizmaya karşı uygulamalarda bir analjezik olarak haricen kullanılır. Mikotik egzama karşı kostik etkisi nedeniyle tercih edilir.Dermatolojide çoğu zaman salisilik asit ile laktik asit kombine halde siğil ve nasırların tedavisinde kullanılır. Salisilik asit ve laktik asit'in siğil tedavisindeki etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. Siğil virüsü ile enfekte olmuş epidermis hücrelerinin keratolitik etkileri sonucu mekanik olarak uzaklaştırılmasına bağlı olduğu düşünülmektedir. Nasırlara karşı da keratolitik aktiviteleri ile etkili olurlar. Tonsillit tedavisinde gargara olarak kullanılır. Bira, şarap, et vb. gıdalarda fermantasyona karşı 0,50 % dozunda kullanılmaktadır.

Propylene’e glycol- Metiletilenglikol- Metilglikol- Propilen glikol

Farmasötik preparatlarda değişik amaçlarla kullanılan bir yardımcı maddedir. Kozmetik ürünler için taşıyıcı olarak kullanılır. Nemlendirici özelliği nedeniyle topikal nemlendirici preparatlarda gliserin yerine kullanılır. Propilen glikol cilt ve mukoza membranlarında lokal irritasyon yapabilir. Su, aseton, alkol ve kloroformla karışır; eterde çözünür; sabit yağlarla karışmaz, fakat bazen esansiyel yağları çözer. Serin bir yerde ve hava geçirmeyen kaplarda saklanmalıdır. Işık ve nemden korunmalıdır.

Aethanolum- Alcoholum- Ethanolum- Spiritus vini;

Eski çağlarda "yaşam suyu" olarak adlandırılmış ve pratik olarak hemen her hastalığa deva olduğuna inanılmıştır. Alkolün önemli bir özelliği de çoğu farmasötik formülasyonlarda sıklıkla kullanılan mükemmel bir çözücü olmasıdır. Etil Alkol %60-90 yoğunlukta etkin olmakla birlikte cilt antisepsisi için %70'lik yoğunluk (vol/vol) optimal etkinlik gösterir. Buna karşılık yoğunluk %50'nin altına düştüğünde aktivitesini büyük ölçüde kaybeder. Alkol etkisini proteinleri pıhtılaştırarak ve lipitleri eriterek gösterir. Protein denatürasyonu bir miktar su varlığını gerektirdiğinden mutlak (%96) alkolün antimikrobik etkisi zayıftır.

ıyi bir hafta dileğiyle…

Kaynak:

Cahiers du préparateur en pharmacie

Travaux pratiques de préparation et de conditionnement des médicaments

Jean-Marie FONTENEAU  Philippe KLUSIEWICZ

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com

Tel: (332) 3520657

http://www.majistralformul.com/