Haberler

KAZANILMIŞ BİR HUKUK ZAFERİ VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

Nil desperandum
Asla vazgeçme

Değerli meslektaşlarım 05.03.2021 tarihinde SGK tarafından tarafıma yapılan tebligatta eczanemizde hazırlanan majistral bir reçetede ‘’Gliseril trinitrat (topikal formları); yalnızca kronik anal fissürlere bağlı ağrıların tedavisinde genel cerrahi uzman hekimleri tarafından reçete edilmesi halinde bedelleri kurumca karşılanır. Gastroenterolog tarafından reçete edilmiştir.’’ gerekçesiyle kesinti yapıldığı bildirilmiştir. Her zaman olduğu gibi bu hukuksuz kesintiye de itiraz ederek Mahkemeye başvurdum. Yapmış olduğum itirazın gerekçeleri arasında özetle;

-Majistral ilaçların, kişiye özel tedavi kapsamında hazırlanan ürünler olduğu, içeriğinde müstahzar yer alsa dahi, hazırlanan formülün yeni farklı bir ilaca ait olduğu ve müstahzara ait ilaç prospektüsünde yer alan sınırlamalardan bağımsız değerlendirilmesi gerektiği,

-Majistral ilaçlar kişiye özel olarak reçete edilen ve hazırlanan, kişide var olan hastalığın derecesine göre etken madde dozlarının hekim tarafından belirlendiği formülasyonlar olup bu tip reçetelerin yazımında formüllerin bir standartı bulunmadığı,

-Türk Farmakopesi Hazırlama Kılavuzu’nda da majistral ilaç; “Hasta için özel olarak hekim tarafından reçete edilen ve eczanede bu formüle göre hazırlanan ilaç” olarak “herhangi bir sınırlanma” yapılmadan tanımlandığı, Hekimin altı yıllık tıp eğitimi ile elde ettiği en temel “majistral formül reçete etme” hakkına, tam olarak tanımı dahi yapılmamış “genel cerrahi uzmanı” ifadesiyle kısıtlanma getirilmesi tıbbi anlamda kabul edilemez bir fiil olduğu, Hangi uzmanın hangi majistral ilacı reçete edeceği konusunda da herhangi bir yasal düzenlemenin bulunmadığı, bu nedenle büyük bir karmaşa ile hasta ve eczacı mağduriyeti yaşanmasına neden olunduğu, SUT’ta sadece müstahzar ilaçlar için geri ödeme koşullarının belirlendiği, Davalı kurum, bu mağduriyetin giderilebilmesi için majistral formülasyonlar için ayrıca bir Sağlık Uygulama Tebliği oluşturup yayımlamasının gerektiği,

-Ayrıca; 24.03.2013 tarihli ve 28597 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliğinde, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından değişiklik yapılmasına dair tebliğ 21.03.2018  tarihli ve 30367 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Değişikliğin 15. maddesinin birinci fıkrasına; “Majistraller sadece ilgili uzman hekimlerce reçete edilmesi halinde bedeli Kurumca karşılanır.” ifadesi eklenmiştir ve yayımı tarihinden 10 gün sonra yürürlüğe girmiştir. Bunun üzerine; "Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"in 15. maddesinin (a),16. Maddesinin (a), 24. Maddesinin (a) fıkralarının yürütümünün durdurulması ve iptali talebiyle Türk Eczacıları Birliği olarak açılan dava sonrasında Danıştay 15. Daire tarafından ilgili 3 maddenin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir. Buna göre ‘’Majistral ilaç için, reçeteyi yazan doktorun branşı uyumsuz’’ şeklinde bir kesinti yapılmasının mümkün olmadığı,

-Yine; Dava konusu reçete; kurumun tek denetleyicisi ve düzenleyicisi olduğu ve dışarıdan herhangi bir müdahaleye imkan vermeyen ‘’Medula’’ provizyon sisteminden onay alınarak davacı müvekkil tarafından 6197 Sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkındaki Kanun’un 25. maddesi gereğince mesleki sorumluluk yerine getirilerek majistral ürünün hastaya teslim edildiği, Bu hususta Yargıtay kararlarının bulunduğu. Şöyle ki;

 ‘’…….kurumun bizzat kendisinin bilgi yükleyerek oluşturduğu ve tek denetleyicisi olduğu sitemin onay vermesi ile hastaya ulaştırıldığı sabit olan ilacın kuruma fatura edilmesinde eczacının kusurunun bulunmadığı…….. Yargıtay 13. HD. 02.07.2015 tarih,2014/26470 E.2015/23063 K. Sayılı kararı…

Gerekçeleri ile açmış olduğumuz dava nihayetinde sonuçlanmış ve gerekçeli karar bu doğrultuda Mahkemece açıklanmış olup, haklılığımız Mahkeme kararı ile sabit olmuştur.

Daha önce açmış olduğum davaları hatırlayacak olursak;

- Pantocaine adlı etken maddenin topikal reçetelerde %0,5-1 konsantrasyonunda olması gerekirken eczanemizde hazırlamış olduğumuz majistral solüsyonda pantocain'in %1,87 oranında olması gerekçesiyle yapılan kesinti,

- Bir reçetede yer alan Majistral formülde hekim tarafından yazılan formülde 70 derece 80 cc olan alkol yer almakta iken MEDULA sisteminde cc (ml) butonu olmadığı için gram cinsine çevrilip sisteme bu şekilde girilmemesi nedeniyle kurumun 0,38 TL zararına neden olmakla suçlanıp örnekleme yöntemi ile incelenmesi sonucunda kesinti tutarının 6,23 TL olarak kesintinin yapılmasına karar verilmesi….

Bu iki davayı da yukarıda açıklamış olduğum gerekçelerle kazanmış olduğumu belirtmek isterim.

Sonuç olarak;

-Eczacılar, en büyük alıcı olan SGK’nın reçete denetimlerinde kontrol yapan eczacının inisiyatifine bırakılan ve bölgeden bölgeye değişen kurallar sonucunda oluşan kesintilerden yılmış durumdadır. Standart olmayan kurallar ile yapılan reçete kontrolleri sonucunda oluşan kesintiler, eczacıları majistral hazırlama konusunda isteksiz davranmaya zorlamaktadır. (Marmara Pharmaceutical Journal dergisinde 2015 yılında ‘’Eczane Mesul Müdürlerinin Majistral İlaç Hazırlama ile ilgili Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi’’ konulu bir araştırma makalesinde, eczacılara yöneltilen Majistral ilaç reçetesini hazırlamıyor iseniz, sebebi/sebepleri nedir? sorusuna %44 oranında eczacılar tarafından Reçeteyi sisteme girmenin çok zahmetli olması ve SGK tarafından yapılabilecek kesintilerden çekiniyor olmam yanıtı alınmış olması dikkat çekicidir.) Tüm bu nedenlerle majistral SUT bir an önce oluşturulmalıdır.

-Eczacının Majistral ürünleri hazırlarken emeğinin karşılığını alabileceği bir fiyatlandırmaya acilen ihtiyacı vardır.

-Majistral formüllerde yer alan etken ve yardımcı madde listelerinin güncellenmesi gerekmektedir. Bugün yürürlükte olan majistral ham madde listesinde çeşitli nedenlerle (kanserojen, yan etki vb.) tedavi etkinliğini kaybetmiş maddelerin yer aldığını görmekteyiz. Tedavi özelliğini kaybeden maddelerden arındırılmış günümüzün modern majistral tedavi formüllerinde yer alan ham maddelerin hızla listede yer alması gerekmektedir.

-Medula sisteminde yer alan (g) seçeneğinin yanında (ml) butonunun yer alması gerekmektedir.

-En son 2014 yılında belirlenen 500 TL majistral reçetelerde ödeme üst sınırının güncellenmesi acilen yapılmalıdır.

Yaşadığımız süreçte Covid 19 pandemisinin ilk günlerinde eczacıların laboratuvarlarında üretmiş oldukları el dezenfektanları, majistral üretimin halk sağlığı açısından önemini bir kez daha ortaya koyarken toplumda çeşitli nedenlerden kaynaklı bulunamayan yetim ilaçların yapımında önem arzeden ve eczacılık sanatının gelişmesine katkı sağlayan, majistral üretimin yapılabilirliğini artırmak adına majistral sanatının önündeki engellerin bir an önce kaldırılmasını ivedilikle talep etmekteyiz.           04.01.2023           

Majistral Eczacıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

Uzm. Ecz. Ahmet Nezihi Pekcan