Makale & Formül

10-11-2013

Eczanelerimizde Efervesan Granül Hazırlama Tekniği

Değerli Meslektaşlarım;

ülkemizde KALİNOR ve POT-K EFERVESAN TABLET, Almanya’da KALİNOR , Avusturya’da KALİORAL ticari adıyla bilinen POTASYUM BıKARBONAT ve POTASYUM SİTRAT içeren ve zaman zaman temininde güçlükler yaşadığımız bu ilaç hepimizin bildiği gibi hastalarda hipokalemi proflaksisi ve tedavisinde, aşırı dijital etkisinin giderilmesinde ve böbrek taşlarının yeniden oluşmaması için profilaktik tedavide kullanılmaktadır. 

EFERVESAN FORMÜL tekniğiyle imal edilmiş ve satışa sunulmuş bu preparatı inceleyeceğiz.

önce; bizim yaş grubumuzun okul yıllarında GALENİK FARMASI dediği şimdi yeni terminolojide FARMASÖTİK TEKNOLOJİ olarak yer alan dersin notlarını isterseniz hep beraber hatırlayalım;

Granül şeklindeki sakkürler (ilaç şekerleri) katı preparatlar olup az veya çok kalibre edilmiş tanecikler halindedirler. Bunlar içlerinde ilaç-etken maddelerinin dağıtıldığı şeker oluşumlarıdır. Granül büyüklükleri 100 ila 3000 mikron büyüklüğündedir.

Granül yapmak, ince toz danelerini bir araya getirerek istenilen büyüklükteki topakçıklar haline getirmektir.

Efervesan granüller bir asit (sitrik,tartarik) ve sodyum bikarbonat karışımından hareketle hazırlanırlar. Tozların aglomerasyonu (kümeleşmesi) ısı ile yapılır. (toz haldeki maddenin eritilmeden ısı altında sıkılaştırılması sonucu meydana gelir). Sıcak kitle granül haline getirilir ve 30-50 C'lik sıcak hava akımı altında kurutulur.

Efervesan granüleler de diğer granüle formüllerinde olduğu gibi, çalışmalar esnasında yapılan toz etme, karıştırma, eleme ve kurutma gibi işlemlerde kayıp meydana gelmektedir. 

Sonuç olarak verilen formüle göre çalışıldığı zaman elde edilen pratik kütle daima, teorik kütleden daha az olur. Eğer verilen formül tam miktarı ile hazırlamak isteniyorsa, formül belli miktarda genişletilmiş olarak hesaplanmalıdır.

Hümektan sıvı (nemlendirici) olarak su ve alkol kullanılır.

Formülümüze dönecek olur isek; 

Herbir efervesan tablet 1,56 g Potasyuma eşdeğer,

Potasyum bikarbonat............ 2000 mg

Potasyum sitrat.................... 2170 mg

Sitrik asit (susuz) ................  2057 mg 

içermektedir. 

Ayrıca tatlandırıcı olarak şeker, sodyum sakarin ve aroma olarak limon aroması kullanılabilir.

Formülün hazırlanışı; 

Potasyum bikarbonat ve Potasyum sitrat havanda karıştırılır, üzerine sitrik asit ilave edip tek tür hale getirilir. Damla damla alkol ilave ederek karıştırmaya devam edilir.(ıstenir ise tatlandırıcı ve aroma verici maddeler bu aşamada alkol ilavesinden önce ilave edilmelidir.) Kütle irmik gibi taneleşmeye başlayınca alkol ilavesine son verilmelidir. Kütle elekten (1,6 mm çaplı) geçirilip hava akımlı kurutma dolabında 50 C'de kurutulur. Kuruyan granülleri 1,1 mm delik çaplı elekten geçirip hava ve nem almayacak şekilde kaba koyup uygun şekilde etiketleyip hastaya verebiliriz.

ıyi hafta dileklerimle,

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com
Tel: (332) 3520657
http://www.majistralformul.com/