Makale & Formül

Değerli Meslektaşlarım,

Bu haftanın formülünü sevgili meslektaşım Uzman Eczacı Anooshirvan Miandji'nin  büyük emeklerle yazmış olduğu Majistral Reçeteler isimli kitabından bir preparat oluşturmaktadır. Kitap ülkemizde uzun yıllardan sonra bir eczacı tarafından yazılan majistral formül kitabı olması bakımından önemlidir. Kitapta yalın bir Türkçe kullanılmış, formülasyonların hazırlanma tekniği basit anlatımlarla açıklanmış; böylelikle majistral formülasyonların hazırlanması sırdır asla açıklanmamalıdır tabusu bu kitapla  yıkılmıştır.

F37 SİVİLCE ÇÖZELTİSİ 7 (AN12)

Menthol ………………….. 0,1 g

Timol ………………………..0,2 g

Rezorsin ……………………   1 g

Salisilik asit ………………..  1 g

Alkol 70 C …………………100 g

Formüldeki etken maddelere geçmeden önce sivilce (akne) hastalığını kısaca bir hatırlayalım.

Akne, çoğunlukla yüz, boyun, omuzlar ve sırtın üst bölümünde ciltteki yağ bezlerinin içinde veya yakınında oluşan inflamasyonlu, papülümsü ve irinli bir deri hastalığıdır. En çok 14-20 yaşlar arasında görülür ve bu hastalığın tipik belirtileri olan siyah noktalar, sivilceler, gençlerin bu en hassas dönemlerinde  genellikle psikolojik rahatsızlıklara yol açar. Yağ bezlerinin kanalında bir tıkaç oluşur ve bu tıkacın başı sertleşip siyahlaşır. Bazen, kanal tıkalı olduğu halde, bez, yağ salgılamaya devam eder ve böylece içi yağ dolu bir kist oluşur. Siyah noktalara tıpta komedon adı verilir. Genetik yatkınlık, stres, yağlı kozmetik ürünler, hiperandrojenizm risk faktörleri arasında sayılır.

Komedon oluştuktan sonra, normalde de cildimizde bulunan propionibacterium acnes adlı bakteri buraya yerleşir ve akne oluşumuna katkıda bulunur.

Menthol-levomentol; Antiseptik, cilde uygulandığında soğukluk hissi uyandıran ve hafif analjezik etki gösteren, bu özelliğinden dolayı ürtikere karşı kullanılan bir maddedir. Deri üzerinde kan damarlarını genişleterek serinlik oluşturur.

Thymol T.K.-Thymolum-Timol; Antibakteriyel, antifungal, antiseptik, koku giderici etkisiyle bilinen, aynı zamanda kontriritan (Deride yerleşik enflamasyonu iyileştirmek amacıyla uygulanan ve hafif irritasyon oluşturan) özellikte bir maddedir.

Dibromsalicylii-Resorcine-Dioksibenzol-Rezorsin; Beyaz kristal bir madde olup, karekteristik bir kokusu vardır. Rengi hava ve ışık etkisiyle kırmızıya dönüşür. Yakıcı bir tadı vardır. 1 k. Su ve 1 k. Alkolde, ayrıca eter, gliserin ve benzende çözünürken kloroformda çözünmez.

Asetanilid, kafur, kloralhidrat, mentol ve fenol ile geçimsizdir.

Rezorsin antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılır. Haricen (pomat % 10-20, solüsyon %0,1) psoriazis, akne, sebore, ekzema ve diğer deri hastalıklarında kullanılır. çok geniş satıhlara tatbikten kaçınılmalıdır.
M.D. 0,50-1,5 g. dır.

Acidum salicylicum-Salicylsäure-Acide salicylique-Salisilik asit; Salisilik asit deskuamasyonu(Herhangi bir şeyin dış yüzeyinin soyularak pul pul dökülmesi) hızlandırır. Hafif fungusid etki gösterir. Salisilik asit, C6H4(OH)CO2H kimyasal formüllü bir beta hidroksi asittir (BHA). Renksiz, kristal yapıdaki bu organik asit genellikle bitkisel hormon olarak kullanılır. Salisin metabolizmasının bir ürünüdür. Aspirin olarak adlandırılan asetil salisilik asitle benzer kimyasal özellikler taşır. Akne tadavisi ve Tinea barbae, tinea capitis,  tinea cruris gibi fungus türleri tedavisinde de kullanılmaktadır.  

ALKOL- ETHANOLUM DILUTUM-DİLUE ETANOL

Dilüe Etanol, etil alkol ve su karışımıdır. Yüzde 69,1 h/h den az ve yüzde 71,0 h/h den çok, yüzde 61,5 a/a tan az ve yüzde 63,5 a/a tan çok C2H6O ihtiva etmemelidir.

Etil Alkol %60-90 yoğunlukta etkin olmakla birlikte cilt antisepsisi için %70'lik yoğunluk (vol/vol) optimal etkinlik gösterir. Buna karşılık yoğunluk %50'nin altına düştüğünde aktivitesini büyük ölçüde kaybeder.

70 Derece alkol etkisi ile ilgili El dezenfektanı sayfasında görülen  ingilizce açıklama gayet açıktır, "70 derece alkol en antiseptik orandır ve bakterilerin %99.9'unu  bir dakikada öldürmektedir":

Preparatın hazırlanması(modus operandi):

Menthol ve timol bir havanda iyice ezilir. Rezorsin ve salisilik asit %70'lik alkolde çözündürülür ve çözeltinin üzerine  havanda ezilen menthol ve timol ilave edilerek preparat sonlandırılır.

Formül ışıktan uzak oda sıcaklığında kapalı cam şişede muhafaza edilir. çözelti losyon şeklinde yüze tatbik edilir. Göze temastan sakınılmalıdır.

Kaynak; Majistral Reçeteler-Uzman Eczacı Anooshirvan Miandji-2013

Botafarma yayınları-www.botafarma.com.tr

ıyi hafta dileklerimle...

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com

Tel: (332) 3520657

http://www.majistralformul.com/