Makale & Formül

Hollanda , İspanya, Fransa ve Türkiye Farmakopelerinde yer alan EAU DE GOULARD Formülleri…

Thomas Goulard (1697-1784) ünlü Fransız cerrahı ve anatomi uzmanı… Adı ile anılan bu formülasyonun  ölümünden neredeyse iki yüz yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, ülkemizde hala tartışıldığını bu formülasyon yüzünden biz eczacıların mağduriyetini; SGK tarafından formülün yer aldığı reçetelerin standart olmayan farklı uygulamalar nedeniyle maddi  kesintilere uğradığını görseydi, acaba ne düşünürdü? 

Dünyada kurşun ve kurşun tuzlarının; ağır metal içermesi ve çevre kirliliğine yol açtığı gerekçesiyle tartışıldığı ve birçok ülkede yasaklandığını hatırlatmak isterim.

Türk Kodeksinde;

Kurşun suyu, Solution plumbi subacetatis diluta, Aqua plumbi, Eau blanche, Eau de Goulard. T.K.

Rp

Kurşun subasetat çözeltisi     2 g.

Su                                     98 g.

Bu formülün tarifinde Prof.Dr. Kasım Cemal Güven hocamız; TIBBİ FORMÜLER/ İLAÇ ANSİKLOPEDİSİ kitabında (berrak veya hafif bulanık sıvıdır. Kullanılacağında çalkalanmalıdır. Bere, incik, yanık ve çatlakların pansumanında kullanılır.) yorumunu yapmıştır.

Hocamız burada berrak veya hafif bulanık derken kaynatılmış soğutulmuş distile suyla veya çeşme suyuyla da yapılabileceğinin, her iki yönteminde kabul edilebileceğinin işaretini vermiştir. Zira kaynatılmış soğutulmuş distile suyla yapılırsa berrak, çeşme suyuyla yapılırsa bulanık bir çözelti elde edilmiş olur.

Ancak Farmakopemizde "Su" denince distile su anlaşılmalıdır. çünkü Farmakopemizde başka bir su tarifi yoktur.

çeşme suyu kullanılan tek formül diye tanınan bu preparatın hazırlanışı konusunda ANKARA ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ YAYINLARI GALENİK VE ENDÜSTRİYEL FARMASÖTİK TEKNOLOJİ kitabı yazarı Prof.Dr. Enver ıZGü hocamız bakınız ne demiş; "Bu solüsyonun hazırlanmasında muhakkak taze kaynamış soğumuş distile su kullanılmalıdır, aksi takdirde bulanır. Fransızlar adi su ile yaparlar ve beyaz bir çözelti haline gelir, onun için beyaz su demişlerdir, fakat YANLIş BıR HAZIRLAMADIR." (sayfa 110 cilt 1)

Fransa’da genellikle veteriner tababette antitravmatik amaçla kullanılan bu formül;

Formule du formulaire national

Soluté d’acétate basique de plomb  2,00 g

Eau potable                                 98,00 g

Bu formülde Eau potable çeşme suyu olarak yer almaktadır.

Hollanda’da bu formül ; FNA ‘da (Formularium der Nederlandse Apothekers 2009 )

Solutio Plumbi subacetatis       2 g

Spiritus dilutus ketonatus        9 ml

Aqua                           ad   100 ml

Bu formülde Spiritus dilutus ketonatus = Dilüe alkol yani % 70 ‘lik etanol’u işaret ederken Aqua (distile su) anlamında yer almaktadır.

Yine Hollanda’da dermatit, yanık,astrenjan  vs. amaçlı olarak kullanılsada ; ağır metal içerdiğinden çevre kirliliğine yol açabileceği düşüncesiyle kullanımında kısıtlamalar getirilmiştir.

ıspanya’da bu formül (Farmacopea Espanola IX Ed.pag.219)

Agua  de Goulard

Subacetato de Plomo Liquido   10 p

Alcohol 95⁰                            20 p

Agua                                   970 p

Yada

Subacetato de plomo Liquido  10 g

Alcohol 90⁰                            22 g

Agua destilada                     968 g

Bu formülde yer alan su , arıtılmış su olarak tanımlanmaktadır.

Formülün hazırlanışı:

Alkol ile kurşun subasetat solüsyonu karıştırılarak suya eklenir. Serin, kuru bir ortamda saydam plastik şişede fakat ışıktan uzak bir ortamda  saklanır.

Diğer bir hazırlama yöntemi ise;

Saflaştırılmış suya alkol eklenerek kariştırılır daha sonra sıvı kurşun subasetat eklenerek cam baget ile homojen olana kadar karıştırılır.

Her iki yöntemde kabul edilir.

Haricen  dermatit, küçük yanıklar, astrenjan etkisi nedeniyle hematomlarda, deride oluşan morluklarda kullanılmaktadır.

özet olarak ; Fransa dışında bu formülün hazırlanmasında ağırlıklı olarak distile su kullanıldığı, Hollanda ve ıspanya’da ise formüle etanol ilave edilerek  zayıf antisepsi özelliği kazandırılmış olduğu görülmektedir.

Fiziksel – Kimyasal özellikleri

Neredeyse renksiz sıvı formundadır. çeşme suyuyla hazırlanır ise beyaz renkte tortulu bir çözelti oluşur. Kurşun subasetat su, alkol ve gliserin içinde çok çözünür. 1,235-1,250 yoğunluk g/ ml dir.

Doz

Topikal olarak, % 10-20 oranında yer almakla birlikte genel olarak % 10 oranında kullanılır. ( % 2,5 oranı yanıklarda için kullanılır.)

Yan etkileri

Yutma halinde kurşun zehirlenmesi nedeniyle anoraksi, kolik, kusma, anemi, periferik nöropati, nöbet ve koma ile birlikte ensefalopati görülebilir.

Yine yutma böbreklere ve zihinsel rahatsızlıklara yol açabilir.

Yüksek miktarlarda yanlışlıkla alınan dozlarda çocuklarda davranış bozukluklarına yol açtığı bildirilmiştir.

Geçimsizlikler

Fenoller, alkali benzoatlar, salisilatlar, iyodürler, fosfatlar, boratlar, karbonatlar, sülfatlar, klorürler, bromürler, iyodürler, taninler, alkaloidler, albumim, sabunlar, ihtiyol, arap zamkı ile geçimsizdir.

Kaynaklar

The Merc Index, 13 th ed. (2001)

Usta ilaçlar, COF Vizkaia, 5. Basım formülasyonu,( 2004)

Monograflar ilaç, Alicante COF’ u (1998).

Eczacılık Office Magistral Formülasyon, Jos M.^a

FNA ‘da (Formularium der Nederlandse Apothekers 2009 )

Farmacopea Espanola IX Ed.pag.219

ANKARA üNıVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ YAYINLARI GALENıK VE ENDÜSTRıYEL FARMASöTıK TEKNOLOJı cilt 1

Tel: (332) 3520657

Fax: (332) 3512816

a.pekcan@eczacininsesi.com

http://www.majistralformul.com/