Makale & Formül

CIGARETTAE ANTIASTHMATICAE - Antiastmatik Sigaralar

Astım solunum yollarında mikrobik olmayan enflamasyona bağlı olarak ortaya çıkan nefes daralması ile karakterize kronik bir hastalıktır. Astım hastalığının ağırlığı hastadan hastaya ve zaman zaman aynı hastada değişiklikler gösterebilir. Hastada görülen nefes darlığının nedeni solunum yollarındaki kasların kasılmasına, mukozanın şişmesine ve buradaki salgının artmasıyla orantılı olarak solunum yollarında daralma olmasıdır. Astımın en yaygın belirtileri öksürme, göğüste ıslık sesi ya da hırıltı, nefes daralması ve göğüste daralma hissidir. Astım hastalığı her yaşta başlayabilir. Astım kalıtım yoluyla geçebilir. Konut ve diyet değişiklikleri ve daha hijyenik bir ortam gibi modern yaşam tarzının astım oluşumuna katkıda  bulunabileceği düşünülmektedir. Gebelik sırasında sigara içilmesi çocukta astım olma olasılığını arttırmaktadır. Sigara içilen ortamlarda bulunulması da astım olma olasılığını arttırmaktadır. ışyerinde tahriş edici maddeler bulunması bir kişinin astım olmasına yol açabilir. çevre kirliliği astım belirtilerinin kötüleşmesine yol açabilir, ancak astıma neden olduğu kanıtlanmamıştır. Astım tedavisinde temel kural hastalığın ağırlığına göre ilaç doz ve çeşidini ayarlamaktır.

Bu makalemde yer verdiğim formülde yer alan sigaraların nikotin içermediğini belirtmek isterim. Astım sigaraları yakın zamana kadar birçok astım hastası için uzun süre umut veren ve rahatlama sağlayan seçeneklerdi.  Astım semptomlarını kontrol etmek için dumanın solunması en eski tıp dallarında (Yunan, Roma ve Ayurveda) tercih edilen bir tedavi seçeneği idi. 19. yüzyıldan önce astım sigaralarının kullanımı Batı tıbbında oldukça popülerdi.

 ıskoç doğumlu doktor Madras ve Dr. James Anderson, stramonyum içeren bir tedaviyi denedi. Medikal basında bu konuda yazan arkadaşı ve meslektaşı Dr. Sims'e söyledi. Bu konuda yazılan makaleler sonucunda astım sigaraları artık hastalar tarafından kullanılmaya başlanmıştı. Ancak  sorunlar çoktu. ılk olarak atropinin inhalasyonu semptomların hafifletilmesinde yararlı olmasına rağmen tedavide  duman teneffüs edilmesi astım hastalığına pek yardımcı olmadı. özellikle, sigaranın "sağlıklı" olarak genel kabul görmesi nedeniyle, astımlıların çoğunun tütün kullanması teşvik edildi. ıkincisi, sigarada bulunan stramonyum dozunun ayarlanamaması nedeniyle atropinin doz aşımı riski ortaya çıktı. Doz aşımı sonucu hastalarda çarpıntılarla birlikte halüsinasyonlar görülmekteydi. Ne yazıkki Dr.Sims, raporunu basında yazdıktan sadece bir yıl sonra aşırı dozdan öldü. 20. yüzyılın başlarında, astımın nedenleri arasında alerji teorisinin ağır basmasıyla birlikte sigaranın tedavi olarak kullanılması azalmaya başladı. Ancak, doktorların hastalarına önerebilecekleri fazla bir seçenekleri yoktu. Farmasötik endüstrisinin gelişmesi, atropin, hiyosin ve skopalimin daha saf formlarının bulunmasına yol açtı. Adrenalin, teofilin ve aminofilin 1920'li ve 1930'lu yıllarda tedavide kullanımı; astım sigarasının daha az tercih edilmesine neden oldu. Sonunda, 1950'lerde ve 1960'larda inhale bronkodilatatörler  ve 1960'lı yıllarda salbutamol ve bugün hala tedavinin temel dayanaklarından biri olan "ventolin" in kullanımı astım sigarasının şöhretini ortadan kaldırdı.

1985 yılına kadar tüm ABD Mağazalarındaki raflardan astım sigaraları çıkarıldı. Ancak batı ülkelerinde astım sigaraları kullanılmazken, üçüncü dünya ülkelerinde hâlâ kullanılmaya devam edilmektedir.

Rp.

Folium stramonii         50 g

Folium belladonnae    25 g

Folium hyoscyami       25 g

Kalii nitras                    5 g

Aqua                           15 g

Alcoholum                 10 g

Formülde yer alan maddeler:

Folium stramonii- D.stramonium- Tatula- Boruçiçeği- şeytanelması:

ülkemizde sık tesadüf edilen, bir senelik bitkidir. Yaprakları saplı, büyük ovat, kenarları az girintili veya sivri lopludur. Kliks uzun, köşeli bir tüp şeklinde ve düşücüdür, ancak taban kısmı, meyva tabanında kalır. Kapsula dik ve üzeri dikenlidir. Yaprakları, Folia Stramonii T.K., hiyosiyamin ve atropin taşır. Yaprak ve çiçeklerden hazırlanan sigaralar, nefes darlığına karşı tesirlidir.  

Folium belladonnae- Belladon yaprağı- Güzalavrat otu (Atropa belladonna L.) yaprağı:

Avrupada ve ülkemizde Kuzey Karadeniz bölgesi boyunca nemli orman altlarında yetişen, çok senelik otsu, yüksek bir bitkidir. Yaprakları ovat, sivri, yumuşak, çiçekleri yaprak koltuğunda tek, çan şeklinde ve morumsu esmer renktedir. Meyva kiraz büyüklüğünde, siyah ve parlak bir bakkadır. (Bakka tipi meyvelerde bütün perikarp etlenmiştir. ıçerdiği çekirdeğe benzer taneler gerçek tohumdurlar. Eksokarp ince ve zarımsıdır. Mesokarp ve endokarp etlidir (üzüm, domates v.s.). Bazı bakka tipleri özelliklerinden dolayı farklı isimler taşırlar). Tabanda yıldız şeklinde 5 loplu kaliks bulunur. Yaprakları Folia Belladonnae T.K., ve kökleri, Radix Belladonnae, atropin ve hiyosiyamin alkaloitlerini taşır. Bitkinin adı ıtalyanca güzel kadın anlamına gelen "Bella-Donna"dan köken alır. Bunun nedeni bitkinin özsuyunun kadınlar tarafından gözlerini iri ve çekici göstermek üzere göze damlatılarak kullanılmasıdır. Bitkinin bileşiminde bulunan atropin midriyatik etki göster ir ve göz bebeklerini büyütür. Vagotonide, mide hazımsızlıklarında kullanılır.

Folium hyoscyami- Banotu- Gavurhaşhaşı (Hyoscyamus niger L.)- Hyoscyamus leaf [BP2000]:

ülkemizin hemen her bölgesinde, yol kenarlarında, tarla içlerinde tesadüf edilen bir türdür. Yaprakları sapsız, büyük, ovat ve loplu, korolla kirli sarı renkte ve üzeri mor ağlıdır. Meyva kaliksi ortada daralmış, alt tarafta şişkindir. Drog hiyosiyamin ve skopolamin alkaloitleri içerir. Bileşiminde bulunan skopolaminden dolayı yatıştırıcı ve ağrı kesici etki gösterir. Bitkinin kök ve yaprakları da aynı amaçla kullanılır. Eskiden halk ilacı olarak yaprakları tütüne karıştırılarak nefes darlığına karşı kullanılmıştır. Tohum ve köklerinin yenmesine bağlı, özellikle çocuklarda zehirlenmeler görülmektedir. Halüsinojen etkisinden dolayı suistimal edildiği bilinmektedir. Ağız kuruluğu, ter bezi salgısında azalma; deride kızarıklık, kuruluk ve sıcaklık artışı; akomodasyon bozuklukları, midriyasis, taşikardi, kabızlık, idrar retansiyonu, glokom krizinin tetiklenmesi, halüsinasyonlar, yüksek dozlarda kas kasılmalarına neden olabilir.Almanya'da bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E Komisyonu tarafından klinik çalışmaların sonuçlarına dayanılarak gastrointestinal kanalda görülen spazmlara karşı onaylanmış olmasına rağmen, düşük dozlarda bile ortaya çıkabilen ciddi yan etkileri nedeniyle tedavide kullanılması sakıncalıdır.

Kalii nitras- Potasyum nitrat- Potassio (nitrato de) [Ph. Eur. 4]:

Potasyum nitrat renksiz kristaller veya beyaz kristalize toz halinde bulunur. Suda serbestçe çözünür. Potasyum nitrat maddesinin oksitleyici bir özelliği bulunmaktadır. Potasyum maddesi içerdiğinden dolayı yanmayla leylak renkli bir alev meydana getirir. Bu nedenden dolayı amatör roket itici yakıtlarıyla şeker ve potasyum nitrat maddesi karışımıyla elde edilen duman bombası gibi birçok bileşimde ve havai fişeklerde kullanımı sağlanır. Bunun yanı sıra tütünün düzgün yanmasını sağlamak amacıyla sigara sarılmadan önce tütün harmanına ilave edilir. Potasyum nitrat maddesi hassas dişler için kullanılan bazı diş macununda bulunmaktadır. Son zamanlarda, hassas dişlerin tedavisinde diş macununda potasyum nitrat kullanımı artış göstermiştir.

Aethanolum- Alcoholum- Ethanolum- Spiritus vini:

Eski çağlarda "yaşam suyu" olarak adlandırılmış ve pratik olarak hemen her hastalığa deva olduğuna inanılmıştır. Alkolün önemli bir özelliği de çoğu farmasötik formülasyonlarda sıklıkla kullanılan mükemmel bir çözücü olmasıdır. Etil Alkol %60-90 yoğunlukta etkin olmakla birlikte cilt antisepsisi için %70'lik yoğunluk (vol/vol) optimal etkinlik gösterir. Buna karşılık yoğunluk %50'nin altına düştüğünde aktivitesini büyük ölçüde kaybeder. Alkol etkisini proteinleri pıhtılaştırarak ve lipitleri eriterek gösterir. Protein denatürasyonu bir miktar su varlığını gerektirdiğinden mutlak (%96) alkolün antimikrobik etkisi zayıftır. Resmi USP alkolü, yaklaşık % 99.6 h/h arasında minumum saflıktadır. Karakteristik bir koku ve tadı vardır ve her oranda su, eter veya kloroform ile karışabilir.         

Formülün hazırlanması:

Folium stramonii, Folium belladonnae  ve Folium hyoscyami mümkün olduğu kadar aynı partikül büyüklüğünde olması sağlanır. Potasyum nitrat’ın su ve alkol karışımında hazırlanan çözeltisi emdirilir. ınce ince doğranır ve süratle kurutulur. Ağızlıklı sigara tüplerine doldurulur. Herbir sigara 1 g madde içermelidir.

Takdim şekli:

Tıbbi sigaralar (maksimum 30 adet)

Haricen kullanılır.

Başlıca Etki – Kullanılışı:

Solunum yolları antispazmodiği olarak kullanılır.

Uyarılar:

TOKSİK BİLEşıKLER

Folium stramonii   200 mg – 600 mg

Folium belladonnae   100 mg – 300 mg

Folium hyoscyami   200 mg – 600 mg

ıyi bir hafta dileğiyle…

Kaynak:

1-Teb Formüleri

2-RxMediaPharma®2016 ınteraktif ılaç Bilgi Kaynağı

3- Farmasötik Botanik ( Prof. Asuman BAYTOP)

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com
Tel: (332) 3520657
http://www.majistralformul.com/