Makale & Formül

COLLUTORIUM METHYLENI COERULEI - Collutoire au bleu de méthyléne

Değerli Meslektaşlarım, bu hafta aftlarda antiseptik amaçla kullanılan bir formülü sizlerle paylaşacağım. Yakın bir tarihe kadar bu formülasyonda yer alan etken maddeleri içerisinde barındıran  ve eczanelerimiz raflarında Buco Bleu Kollutuvar adı ile yer alan bu müstahzarın temininde son günlerde zorluklar yaşanmaktadır. Laboratuvarlarımızda kolaylıkla yapabileceğimiz bu preparat hastalarımızın tedavilerinde majistral bir çözüm sağlaması açısından önem arzetmektedir.

Kollutuvar kelimesini hatırlayacak olursak; ağız hijyeni ve diş etleri de dahil ağız mukozasını etkileyen hastalıkların tedavisinde kullanılan çözelti formundaki farmasötik şekillerdir. Etkinliklerini artırmak ve etki sürelerini uzatmak için taşıyıcı olarak gliserin, bal veya şurup gibi kıvam artırıcılar da içerebilirler. Etken madde olarak çoğu zaman antiseptik maddeler (metilen mavisi ve iyot bileşikleri gibi) içerirler.

Preparatın etken maddelerinden metilen mavisi antiseptik etkili, rezorsin ise antifungal etkilidir. Ağız antiseptiği olarak kullanılır. Haricen kullanılan çözelti formunda bu formülün bilinen bir kontrendikasyonu bulunmamaktadır. Bir fırça yardımı ile hasta mukoza yada deri üzerine günde 3 kez sürülmek suretiyle kullanılır.

Uygulamadan sonra tükürmemek ve ilacı yutmamak gerekir. Formül bir bardak suya 8-10 damla damlatıldıktan sonra gargara şeklinde de kullanılabilir.      

Formülümüze dönecek olursak;

Methylenum coeruleum      2,50 g

Resorcinolum                         1,25 g

Spiritus anisi                           1,25 g

Aqua                                       20,00 g

Glycerolum                          100,00 g

Formülde yer alan maddeler

Metil tiyonin klorür- Bleu de methylene- Methylene blue- Methylenii caeruleum- Methylthioniniumchlorid- Tetramethylthioninchlorid;

Metilen mavisi koyu yeşil renkte, kokusuz veya çok hafif kokulu kristaller veya kristalize toz halinde bulunur. Su ve alkoldeki çözeltileri koyu mavi renklidir. Suda 1:25 ve alkolde 1:65 oranında çözünür. Kloroformda çözünür. Amerikan Farmakopesi (USP)'ya göre sulu çözeltisinin pH'sı 3.0-4.5 arasındadır. Metilen mavisi suda çözünen bir tiyazin boyasıdır. Oral yoldan üriner kanal antiseptiği olarak ve parenteral yoldan siyanid zehirlenmesinin veya ilaçların neden olduğu methemoglobineminin tedavisindeantidot olarak kullanılır (siyanür zehirlenmesinde etkinliği zayıf olduğundan amil nitrit ve sodyum nitrit tercih edilir). Antiseptik etkisi nedeniyle göz, ağız, farenks ve cilde uygulanan antiseptik etkili bazı preparatların bileşiminde de yer alır.

Dibromsalicylii- Resorcine- Dioksibenzol- Rezorsin;

Beyaz kristal bir madde olup, karekteristik bir kokusu vardır. Rengi hava ve ışık etkisiyle kırmızıya dönüşür. Yakıcı bir tadı vardır. 1 k. Su ve 1 k. Alkolde, ayrıca eter, gliserin ve benzende çözünürken kloroformda çözünmez. Asetanilid, kafur, kloralhidrat, mentol ve fenol ile geçimsizdir. Rezorsin antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılır. Haricen (pomat % 10-20, solüsyon %0,1) psoriazis, akne, sebore, ekzema ve diğer deri hastalıklarında kullanılır. çok geniş satıhlara tatbikten kaçınılmalıdır. M.D. 0,50-1,5 g. dır.

Spiritus anisi- Anason ruhu- Anason tentürü;

Illicium verum’un mevyalarından elde edilen eterik yağ (sineol,d-terpineol, limonen) içeren stimılan, midevi, antispazmodik, karminatif, diüretik tesirli anason bu formülde aromatik amaçla kullanılmıştır.

Hazlanışı 

Anason tohumu yağına, sürekli çalkalanarak arıtılmış su eklenir, %96 etanol içinde çözülür ve daha sonra amonyum klorür ilave edilir. Sıvı parçalı ise, 3 g talk ile çalkalanır ve  ara sıra karıştırılarak ve daha sonra filtre edilerek bir kaç saat beklemeye bırakılır.

Glicerol- Glycerine- Glycerol-85 %;

Gliserin berrak, renksiz veya çok açık renkli, higroskopik, şurup kıvamında, kokusuz ya da çok az kok ulu ve tatlı lezzeti olan bir sıvıdır. Su ve alkolle karışır; asetonda hafifçe çözünür; pratik olarak kloroform, eter, sabit yağlar ve esansiyel yağlarda çözünmez. Sudaki çözeltilerinin pH'sı turnusol'e karşı nötr reaksiyon verir. Amerikan Farmakopesi (USP)'ye göre Oral Gliserin çözeltisi (Glycerin Oral Solution, USP)'nin pH'sı 5.5-7.5 arasındadır. Güçlü oksitleyici ajanlar gliserinle birlikte patlayıcı karışımlar oluştururlar.

Aqua- Su- Water- Wasser- Eau;

Eczacılıkta su denilince distile su anlaşılır. Bugün ayrıca demineralize su kullanılır. ıki defa distile edilmiş suya bidistile su denir.

Formülün hazırlanması

Hesaplı miktarda resorsin distile suyun 14 ml’sinde eritilir. Metilen mavisi distile suyun geri kalanı yani 6 ml si ile ıslatılır. üzerine gliserin ilave edilir ve hafif ısıtılarak (60⁰ C nin altında) eritilir. Soğutulduktan sonra distile su içerisinde eritilen rezorsin ve anason şurubu ilave edilir.

ıyi bir hafta dileğiyle…

Kaynak:

Yurt dışında anonim.

Uzm.Ecz.Ahmet Nezihi Pekcan
Pekcan eczanesi - Konya
pekcanecz@gmail.com

Tel: (332) 3520657

http://www.majistralformul.com/